وقتی بحث از مشاور کسب و کار و کارآفرینی میشود، بدون شک اسم استیو بلنک در ذهنها تداعی میشود. استیو بلنک یکی از کارآفرینان موفق در زمینههای گوناگون از جمله ارتباطات و اطلاعات، نرم افزار و سخت افزار است. از آنجایی که یکی از عوامل مهم موفقیت در کسب و کار، شناخت افراد موفق و آثار آنها است، در این مقاله قصد داریم به معرفی استیو بلنک و کتابهای آن بپردازیم و همچنین نگاهی به مدل کسب و کار مشهور او تحت عنوان توسعه مشتری داشته باشیم. با ما همراه باشید.
استیو بلنک
استیو بلنک، مدرس دانشگاه است که البته خودش هم همچنان در حال تحصیل است. او یکی از موفقترین کارآفرینان دنیا است که بیشتر در زمینه آموزش و مشاوره کسب و کار فعالیت میکند.
او پایه گذار هشت استارتاپ بوده و در رشد و توسعه آنها نقش اساسی داشته و در حین کسب تجربه، اندوختهها و دانش خود را به صورت نوشتن کتاب، سخنرانی و … با مردم به اشتراک گذاشته است.
شرکتهایی که از او مشاوره میگیرند، بیشتر شرکتهایی هستند که به گونهای به عرصه اطلاعات و ارتباطات مربوط هستند؛ زیرا رزومه استیو بلنک، خبر از موفقیت او در توسعه اینگونه استارتاپها میدهد.
استیو بلنک نقش بسیار مهم و کلیدی در طراحی و آموزش بسیاری از مفاهیم و اصول کسب و کار داشته و نظریههای مهمی در این زمینه ارائه کرده که خود یکی از دلایل محبوبیت این کارآفرین است. مفهوم توسعه مشتری از جمله این مفاهیم است که استیو بلنک آن را به صورت یک مدل کسب و کار ارائه کرده است.
بر اساس مفهوم توسعه مشتری، فرایند کشف بازار و بازاریابی با محوریت مشتری طی میشود که در واقع چهار گام اصلی دارد:
- کشف مشتری،
- اعتبار سنجی مشتری،
- خلق مشتری،
- ساخت شرکت
استیو بلنک در کتاب خود، تحت عنوان چهار گام تا تجلی، به طور کامل این موضوع را بررسی کرده است.
یکی از منبع درآمدهای مهم استیو بلنک، از طریق سخنرانیها و کتابهای او تامین میشود. پیشنهادهای او برای سخنرانی در زمینه کسب و کار به قدری زیاد است که تقریبا برای او به یک شغل جدا با درآمدی بالا تبدیل شده است.
استارتاپها از دیدگاه استیو بلنک
نخستین مسئله مهم در خصوص استارتاپها، تعیین هدف آنها از آغاز کار است. این موضوع توسط استیو بلنک تاکید شده که هر کاری که شروع میکنید باید پایان آن را نیز بدانید. برای چه سمت این کسب و کار قدم بر میدارید؟ این هدف کسب و کار است که به آن معنا میدهد و راه را برای صاحب آن شفاف میکند که مبادا روزی از مسیر اصلی خارج شود و به بیراهه کشیده شود.
بر همین اساس استیو بلنک، استارتاپها را به انواع مختلفی تقسیم کرده که معمولا کسب و کاری خارج از این دستهبندی وجود ندارد. در ادامه به بررسی این دستهبندی میپردازیم.
دسته اول: استارتاپهایی که بیشتر با هدف انجام کار مورد علاقه آغاز میشوند در این دسته قرار میگیرند. مثلا راه اندازی کارگاه نجاری یا نقاشی. این گونه استارتاپها نه با هدف درآمد زیاد، بلکه با هدف درونی آغاز میشوند.
دسته دوم: این دسته بر خلاف دسته اول، با هدف درآمدزایی حرکت میکنند؛ البته نه درآمد هنگفت و سود سالانه، بلکه درآمدی مطلوب و برای گذراندن زندگی و در حد رفع نیاز خانوادگی.
دسته سوم: دسته سوم، به استارتاپهایی اختصاص دارد که بیشتر بر مبنای نو آوری و ایده پردازی خلق شدند. این دسته معمولا ظرفیت بالایی برای رشد سریع و رسیدن به درآمد بالا را دارند؛ زیرا ایدههایی کاملا جدید و نو هستند.
دسته چهارم: هدف از آغاز کسب و کار در این دسته، بیشتر حال و هوای معنوی و انسانی دارد. اینگونه استارتاپها همان نهادهای اجتماعی و انسان دوستانه هستند که هدفشان تبدیل این دنیا به دنیایی بهتر برای انسانها است.
دسته پنجم: این دسته همان شرکتهایی هستند که از ابتدا به دنبال سود هنگفت و افزایش قیمت سهام هستند. این گونه استارتاپها با هدف ایجاد بازار اختصاصی و تبدیل آن به بازار سود دهی آغاز میشوند و موفقیت آنها به عوامل متعددی بستگی دارد.
معرفی کتابهای استیو بلنک
استیو بلنک کتابهایی کاربردی نیز تالیف کرده که خواندن آنها بی فایده نیست، بلکه میتواند ذهن شما را در کسب و کارتان خلاقتر و کارآمدتر کند. به همین منظور، در ادامه به معرفی کتابهای استیو بلنک پرداختهایم.
1. راهنمای گام به گام مالک استارتاپ
راه اندازی یک کسب و کار جدید، یک کار شجاعانه با ریسک و خطر زیاد است که تصمیم بر انجام آن، کمی دانش و اطلاعات را طلب میکند. این که چه مقدار سرمایهگذاری باید کرد یا برای چه بخشی از کسب و کار بیشتر وقت گذاشت و به طور کلی تک تک مسائل مربوط به کسب و کار نوپا، باید با دقت بررسی شود تا بعد از خرج سرمایه مادی و معنوی، دچار ضرر و پشیمانی نشویم.
معمولا افرادی که به تازگی تصمیم به راه اندازی کسب و کار میگیرند، با چالشهایی مشابه مواجه میشوند که معمولا چالشهای سرنوشت سازی هستند. استیو بلنک در کتاب راهنمای گام به گام مالک استارتاپ، این چالشها را شناسایی کرده و به آنها به صورت مرحله به مرحله میپردازد.
به طور کلی این کتاب، یک راهنمای قدم به قدم برای اشخاصی است که قصد راه اندازی یک کسب و کار را دارند اما نمیدانند که باید از چه مرحلهای آغاز کنند. این کتاب به صورت گام به گام، از مرحله تصمیم گیری تا راه اندازی، مخاطب را همراهی میکند.
2. چهار گام تا تجلی
فرق یک کسب و کار نوپا با یک کسب و کار موفق و جا افتاده چیست؟ پاسخ به این سوال، یک فلسفه جدا است و اگر بتوایند آن را پیدا کنید، به راه حل بسیاری از مشکلات کسب و کارتان دست مییابید. فاصله بین استارتاپ با کسب و کار مطرح، همان فرایند رسیدن به موفقیت از طریق الگو برداری و کسب دانش است.
کتاب چهار گام تا تجلی، اولین کتاب استیو بلنک است که البته به عنوان کتاب اول، محتوای مناسب و کاربردی دارد و جزو بهترین کتابهای کسب و کار است. این کتاب به بررسی کامل مسیر پیش روی یک استارتاپ برای رسیدن به یک کسب و کار مطرح میپردازد. استیو بلنک این بررسی را از طریق مقایسه و بیان تفاوتهای بین یک کسب و کار موفق و یک کسب و کار نوپا انجام میدهد.
مدل توسعه مشتری در کتاب چهار گام تا تجلی
مدل توسعه مشتری، یکی از دلایل اصلی شهرت استیو بلنک است. استیو بلنک در توسعه مشتری، به اهمیت مشتری نسبت به محصول و دیگر اعضا میپردازد.
مفهوم توسعه مشتری، یعنی راه اندازی کسب و کار، با توجه روی مشتری است. در واقع تمرکز روی بحث توسعه مشتری، باعث پیشرفت سریعتر کسب و کار میشود. توسعه مشتری، با شناسایی مشتری آغاز میشود و در نتیجه شناسایی مشتری، بازار نیز شناسایی میشود و شناسایی این دو مولفه به خلق بازار اختصاصی میانجامد.
کتاب چهار گام تا تجلی، مراحلی را برای این مدل معروف بیان میکند که در بالا به آن اشاره کردیم. تمامی این مراحل قصد انتقال این مفهوم را دارند که میگوید: به بازخورد مشتری توجه کنید. توجه به بازخورد مشتری، شناخت ما را نسبت به آنان افزایش میدهد و در نتیجه، محصول مورد نظر آنها تولید میشود.
این کتاب، مانند دیگر کتابهای استیو بلنک، بیشتر حالت دستور العملی دارد و مخاطب را مرحله به مرحله با خود همراه میکند.
سخن آخر
استیو بلنک، در زمینه کسب و کار، بحث فلسفی بزرگی را پیش کشید، آن هم بحث ارجعیت مشتری نسبت به دیگر عناصر کسب و کار بود. او برای خلق مدل کسب و کار، توصیه کرد که حتما نیاز مشتری در نظر گرفته شود و بعد از آن به طراحی بوم مدل کسب و کار بپردازید. این بحث او، دنیای کسب و کار را وارد دیدگاه جدیدی کرد که در آن، کسب و کار، مشتری محور است نه صرفا سودمحور.
عنوان | نویسندگان | موضوع | تاریخ انتشار |
راهنمای گام به گام مالک استارتاپ (The Startup Owner’s Manual) | استیو بلنک | دستور العمل تبدیل یک ایده به کسب و کار | 2012 |
چهارگام تا تجلی (The Four Steps to the Epiphany) | استیو بلنک | بررسی مدل توسعه مشتری | 2013 |